MUSKULARNY I ZWINNY STAFFORDSHIRE BULL TERRIER – DLACZEGO?

Heather Maxwell

Dlaczego wybraliśmy właśnie te wspaniałe psy na naszych towarzyszy, których tak wiele osób się boi i które tak wiele osób kocha?

Są lojalne i uczuciowe, o zwartej budowie, nieustraszone i niezależne. Przodków tych psów można doszukiwać się dużo dalej niż w początkach XIX wieku, ale pierwsze krzyżówki Bull&Terrier pochodzą z 1800 roku. W maju 1935 brytyjski Kennel Club zatwierdził rasę i wzorzec staffordshire bull teriera. Dlaczego jednak obecnie wzorzec został zredukowany w rozmiarze i funkcji? Może celem było, aby uczynić ze staffika psa bardziej akceptowanego przez ogół społeczeństwa po latach potępienia i sensacyjnych opowieści krążących wokół rasy. Możemy jednak zauważyć, że zmiany te nie wyszły psom na dobre.

Czytając doskonały artykuł A. Bryden’a „Lets have some fun” przyszło mi na myśl kilka spraw związanych ze sprawnością i ruchem staffików. Najbardziej w artykule zaskoczyło mnie stwierdzenie, że „wzorzec opisuje, iż SBT powinien być psem o sprawnym i sprężystym ruchu, ale jak sędzia ma to ocenić i zrozumieć”.

Wierzę jednak, że w pewnym stopniu można oszacować sprawność psa na ringu wystawowym.

Każdy może popełnić ten sam błąd podczas hodowli, sędziowania lub określania sprawności w jakiejkolwiek rasie. Zaczynamy oceniać psa jedynie w odniesieniu do wzorca, ignorując jej przeznaczenie i historię. W mojej opinii, żaden hodowca czy sędzia nic nie osiągnie, gdy będzie polegał tylko na wzorcu rasy. Nie wystarczy wiedzieć, że pies nie powinien mieć luźnych łokci, ale należy wiedzieć „dlaczego powinien mieć łokcie związane. Dopiero z taką wiedzą można lepiej wybrać najlepszego psa. Psa, który będzie odpowiadał przeznaczeniu rasy.

Sprawny oznacza zwinny, zręczny lub szybko poruszający się, przy czym większość wzorców ras kładzie nacisk na budowę psa dająca wytrzymałość, a nie szybkość. Wytrzymałość oznacza siłę pozwalającą znieść wysiłek fizyczny lub stres. Oszacowanie sprawności staffordshire bull teriera w oparciu o wzorzec zaczyna się w momencie, gdy patrzymy na niego jak stoi.

Pies powinien być zrównoważony, a wiedza o anatomii będzie tu bardziej użyteczna niż wzorzec. Pies, który jest w statycznej równowadze będzie miał przednie i tylne nogi równoległe. Przednia łapa będzie bezpośrednio pod pionowym środkiem łopatki. W tylnej łapie pięta lub śródstopie powinno być równoległe i lekko za miednicą. Pies z dobrym kątowaniem przodu i złym tyłu lub odwrotnie nie jest zrównoważony i zwykle nie porusza się prawidłowo. Pies ze słabym kątowaniem i przodu i tyłu mógłby być lepszy w statyce i może mógłby nawet poruszać się całkiem dobrze, ale nigdy nie będzie tak zwinny jak pies, który jest w pełnej równowadze i o prawidłowym kątowaniu.

Choć głowa ma mało wspólnego ze sprawnością psa, jest kilka istotnych punktów, które chciałabym poruszyć. Krótka kufa sama w sobie nie jest problemem, ale są czasem problemy, które towarzyszą krótkiej kufie. Pierwszy z nich to luźne podniebienie, które powoduje trudności w oddychaniu i może spowodować problemy z sercem. Jednak nie wszystkie psy dyszące i sapiące w ciepłe dni, które widzimy, musza mieć luźne podniebienie. Długość kufy jest związana z długością języka, która z kolei jest ważna w procesie chłodzenia. Te psy muszą po prostu bardziej się starać, aby się nie przegrzać. Pora także by napisać coś o zębach. Im krótsza kufa, tym mniej miejsca na zęby. U staffików dość typowy jest brak któregoś z przedtrzonowców po obu stronach żuchwy, jednak psy powinny mieć wszystkie 42 zęby. Widywałam psy, które miały nawet braki do trzech przedtrzonowców po obu stronach, więc w sumie brakowało sześciu zębów. Efekt taki, że wystarczyłby jeszcze brak jakiegokolwiek z zębów i jedyne co pies mógłby zrobić z walce to soczyście ucałować przeciwnika.

Ale wróćmy do sprawności.

Front psa powinien mieć prawidłowo położone łopatki. Wykrok przedniej łapy powinien być w przybliżeniu równy kątowi łopatki, stąd im lepiej ustawiona łopatka, tym lepszy wykrok i ruch. Zwierzęta zbudowane tak, by osiągać jak największą wytrzymałość (np. wilk) mają dobrze położone łopatki, podczas gdy zwierzęta przystosowane do osiąganie znacznych prędkości (np. gepard) mają łopatki położone pionowo. W kłusie, łopatki prawidłowo ustawione wydłużają krok i zwiększają wytrzymałość. Psy ze stromymi łopatkami mają krótki wykrok, słabszą wytrzymałość i zdają się podskakiwać w górę w miejscu kłębu.

Wzorzec wymaga psa, który ma dobrą “kość”.

Kość w przedramieniu psa jest albo owalna albo okrągła. Psy zbudowane w sposób ułatwiający osiąganie znacznych prędkości mają owalne kości przedramienia. Psy o szerokim froncie, zbudowane tak, aby wytrzymywać duży nacisk siły, czyli tak by utrzymywać stabilność jak staffordy, powinny mieć kości okrągłe.

Wzorzec mówi o szerokim froncie, głębokiej klatce piersiowej, dobrym ożebrowaniu, czyli inaczej o kolistej klatce piersiowej, której struktura jest silniejsza i ma większa objętość dla serca i płuc. Jedyną wadą kolistej klatki piersiowej jest fakt, że łopatka musi poruszać się w górę i w dół na zakrzywionej powierzchni. Płaska powierzchnia jest bardziej wydajna, zwierzęta stworzone do szybkości mają głęboką, wąską klatkę piersiową, płaską po bokach. Podążając w kierunku lędźwi, wzorzec wymaga związanego psa. Choć długie lędźwie są osłabieniem struktury, to jednak nie mogą być zbyt krótkie, gdyż odpowiednia długość jest ważna dla możliwości skręcania.

Kończyny tylne również powinny być dobrze związane. Pozwala to na dłuższy wykrok i daje psu większą zwinność i elastyczność. Proste kolana są według mnie bardzo poważną wadą. Pies o prostych kolanach nie może poruszać się swobodnie i dynamicznie, a przede wszystkim sprawnie. Tylna pęcina powinna być stosunkowo krótka, gdyż pozwala to na większa wytrzymałość. Długa pęcina jest pomocna tylko przy osiąganiu znacznych prędkości.

Wzorzec mówi, że linia górna powinna być pozioma, a ogon powinien być nisko osadzony. Czy to może iść w parze? Z moich obserwacji wynika, że psy z poziomą linią górną maja na ogół wyśrodkowane osadzenie ogona, ani za nisko, ani za wysoko. Podczas gdy psy szczupłe, z nieznacznym umięśnieniem łuku lędźwiowego maja na ogół ogon nisko osadzony. Różnice w tych dwóch rodzajach linii górnej są spowodowane kątem lub kształtem miednicy.

Psy o poziomej linii maja miednicę ustawioną pod kątem 30 stopni od linii poziomej. To stawienie pozwala na dobry wykrok tylnych łap z wyraźnym napędem pochodzącym od tylnych kończyn. Psy o dość lekkiej muskulaturze i nisko osadzonym ogonie mają miednicę pod kątem 35 lub 40 stopni, a to powoduje krótki wykrok. Kąt miednicy wskazuje nam również na wydajność skrętów i stroma miednica jest wskazana przy szybkich skrętach i zwinności. Jednak pies, którego miednica jest zbyt stroma ma ograniczony wykrok i będzie poruszał się drobnymi kroczkami.

Psy wyglądające jak kulturyści mogą mieć duża masę mięśniową. Silne mięśnie dają większa siłę, ale mały refleks.

Dla sędziego, który ocenia sprawność psa, może być użyteczne zrozumienie również problemów wrodzonych takich jak dysplazja lub nawykowe zwichnięcie rzepki. Psy, które w ruchu odstawiają kolana na zewnątrz lub jedna z kończyn zachodzi na drugą, wykonuja więcej pracy, a taki ruch powoduje problemy z kolanami lub biodrami, co zdecydowanie eliminuje psa i na pewno nie czyni go zwinnym i sprawnym.

Podsumowując - zdrowy, wyraziście i prawidłowo zbudowany pies, który porusza się swobodnie w ringu jest psem, który jest aktywnym i sprawnym psem również poza ringiem.